2008-gość

Janusz Morgenstern

Jest on jednym z najbardziej znanych polskich reżyserów filmów kinowych, spektakli i seriali telewizyjnych.

Urodził się w 1922 roku w Mikulińcach koło Tarnopola w Polsce (obecnie Ukraina). W 1954 roku otrzymał dyplom ukończenia studiów na Wydziale Reżyserii PWSF w Łodzi. Karierę filmową rozpoczął jako asystent Andrzeja Wajdy w filmach „Kanał”, „Popiół i diament” oraz „Lotna”. Jest od wielu lat kierownikiem artystycznym Zespołu Filmowego „Perspektywa”, a w latach 1987-1989 był członkiem Komitetu Kinematografii. Jest laureatem szeregu nagród. Zrealizował ponad 30 filmów i kilka seriali telewizyjnych; jest także producentem.
Pierwszym samodzielnym filmem Morgensterna był film psychologiczny „Do widzenia do jutra” (1960), opowiadający o dwojgu młodych ludzi – Jacku i Margueritte. Jest to subtelny i pełen sentymentalnego ciepła obraz środowiska młodzieży lat pięćdziesiątych. W akcję filmu wplecione zostały sceny z autentycznych studenckich piwnic, z udziałem twórców i aktorów teatrzyków „Co To” i „Bim Bom”. W rolach głównych wystąpili Zbyszek Cybulski i Teresa Tuszyńska. W tym samym roku powstała jeszcze krótkometrażówka „Przygoda w terenie”.
Następnie nakręcił dwie komedie: „Jutro premiera” (1962) oraz „Dwa żebra Adama” (1963). W roku 1964 zrealizował dwa filmy biograficzne: „Leon Kruczkowski” i „Tadeusz Kulisiewicz”. Rok później powstał film obyczajowy „Życie raz jeszcze” (1965) na podstawie powieści Romana Bratnengo oraz dramat wojenny „Potem nastąpi cisza”, do którego Morgernstern również napisał scenariusz.
W 1967 roku wyrezyserował „Jowitę”, według scenariusza Tadeusza Konwickiego. Film opowiada o lekkoatlecie (Daniel Olbrychski), który zakochuje się na balu przebierańców w dziewczynie, której spod mnaski widać tylko oczy. Po balu chłopak szuka dziewczyny, a nie mogąc jej znaleźć wdaje się w kolejne romanse. Za ten film Janusz Morgenstern został uznany za najlepszego reżysera na MFF w San Sebastian w 1967 roku. W tym samym roku otrzymał też nagrodę Ministra Kultury i Sztuki.
W latach 1967-1968 wyreżyserował wespół z Andrzejem Konicem kultowy serial „Stawka większa niż życie”. Serial stał się gigantycznym przebojem, a telewizja emituje go do dzisiaj prawie co roku. Morgenstern otrzymał za reżyserię dwie nagrody: telewizji NRD oraz Ministra Obrony Narodowej.
W 1970 roku powstał kolejny serial wyreżyserowany prze Morgensterna – „Kolumbowie” z Janem Englertem, Władysławem Kowalskim, Jerzym Matałowskim, Markiem Perepeczko i Karolem Strasburgerem w rolach głównych. Była to kolejna po „Życie raz jeszcze” adaptacja powieści Romana Bratnego jaką zrobił Morgenstern. Za „Kolumbów” reżyser został nagrodzony przez Przewodniczącego Komitetu d/s Radia i Telewizji.
Dramat psychologiczny „Trzeba zabić tę miłość” wyreżyserowany został w 1972 roku. Autorem scenariusza jest Janusz Głowacki. Film opowiada historię miłości dwojga nastolatków Magdy i Andrzeja; nie dostają się na studia bowiem nie uzyskali wystarczającej liczby punktów. Magda podejmuje pracę jako salowa w szpitalu. Andrzej pracuje w warsztacie samochodowym. Myślą o wspólnym życiu. Jednak Andrzej wdaje się w romans z żoną szefa, a na dodatek kradnie z mieszkania przełożonego cenną ikonę… Za ten film Morgenstern otrzymał Złote Grono w Łagowie.
Tak że w 1972 roku powstał telewizyjny film „Dama pikowa”, a dwa lata później serial kryminalny „S.O.S.”.
W 1976 roku Janusz Morgenstern wyreżyserował razem z Krzysztofem Prymkiem serial „Polskie Drogi” według scenariusza Bohdana Czeszko i Jerzego Janickiego. W rolach głównych wystąpili Kazimierz Kaczor i Karol Strasburger. Janusz Morgenstern za pracę nad nim został nagrodzony Grand Prix Festiwalu Polskiej Twórczości Telewizyjnej w Olsztynie, Złotym Ekranem dla najlepszego filmu fabularnego oraz Nagrodą Przewodniczącego Komitetu d/s Radia i Telewizji.
W 1979 roku nakręcił dramat wojenny „Godzina W”, w 1980 psychologiczne „Mniejsze niebo”, a w 1986 roku baśń „Biały smok”. W 2000 roku „Żółty szalik” z Januszem Gajosem w roli głównej.
Jako producent Janusz Morgenstern wyprodukował ponad 50 filmów, m.in.: „Korczak”, „Pierścionek z orłem w koronie”, „Panna Nikt” i „Zemsta” Andrzeja Wajdy, „Europa, Europa” Agnieszki Holland, „Duże zwierzę” Jerzego Stuhra, „Chłopaki nie płaczą” i „Poranek kojota” Olafa Lubaszenki, „Komornik” Feliksa Falka.
Jako producent zdobył m.in. Grand Prix „Złote Lwy Gdańskie” na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni i Polską Nagrodę Filmową Orła 2006 za film „Komornik” w reżyserii Feliksa Falka. W 2008 roku otrzymał Polską Nagrodę Filmową “Orzeł” za Osiągnięcia Życia.

Zapisz